Kamień o wielu „twarzach”

Czy wiesz, że z wapienia korzystasz codziennie – stąpasz po nim, mieszkasz razem z nim, bierzesz do rąk, a nawet... spożywasz? Zacznijmy od podstaw. Wapień jest skałą osadową, zbudowaną głównie z węglanu wapnia, najczęściej w postaci kalcytu. W Polsce najwięcej skał wapiennych znajduje się w Górach Świętokrzyskich, Jurze Krakowsko-Częstochowskiej i w Tatrach.

Kamień wapienny, stosuje się m.in. do produkcji wapna palonego i hydratyzowanego, a mączki wapienne do całej palety produktów chemii budowlanej: tynków, zapraw, klejów i farb. Istnieje więc duże prawdopodobieństwo, że gdybyś rozejrzał się po pomieszczeniu, w którym się znajdujesz, wapień mrugnie do ciebie ze ścian. - Gdy wyjdziesz na zewnątrz znów znajdziesz się w jego towarzystwie – wapno wykorzystywane jest bowiem do stabilizacji podłoża gruntowego na dużych kontraktach autostradowych, a kamień wapienny w podbudowach drogowych, nawierzchniach asfaltowych i betonowych – opowiada Rafał Pożyczka, Dyrektor Handlowy firmy WKG w Raciszynie specjalizującej się w przetwórstwie surowców mineralnych.

Świat fauny i flory równie chętnie korzysta z wapienia i jego produktów pochodnych. Soczysty kurczak z przyrumienioną skórką, który tak pięknie wyglądał na twoim niedzielnym stole prawdopodobnie sam jadł wcześniej pasze zawierające kredę pastewną. Produkty wapiennicze wchodzą w skład gotowych mieszanek i premiksów paszowych lub stanowią indywidualny składnik żywieniowy – mówi Ireneusz Skuta, odpowiedzialny w WKG za sprzedaż nawozów wapiennych.

Bez wapienia nie posłodzisz herbaty, bowiem stosuje się go w procesie oczyszczania cukru, ba – może się wręcz okazać, że w ogóle się jej nie napijesz, bo wapień używany jest do uzdatniania wody pitnej!

Szczególnie ważne jest dostarczanie wapnia kurom nioskom. Do mieszanki wprowadzany jest on najczęściej w postaci kredy pastewnej lub dolomitu.

Zazdrosnym okiem zerkasz na piękny ogród sąsiada – z nienagannym trawnikiem i bujną roślinnością? Spytaj, czy nie jest to przypadkiem zasługa wapienia, a konkretnie węglanu wapnia zawartego w nawozach węglanowych, który stosuje się dla przywrócenia właściwego odczynu pH gleby, na której uprawia się rośliny. Wiedzą  o tym także rolnicy, którzy na co dzień korzystają z nawozów wapiennych. – Uprawiam 30 ha. To między innymi owies, pszenżyto i jęczmień. Gleby jakie posiadam są IV, V i VI klasy. Od lat wapnuję glebę. Dziś, przy tak dużym zakwaszeniu ziemi, nie ma rolnictwa bez nawozów wapiennych. Bez nich trudno mówić o dobrym plonowaniu. Gołym okiem widzę czy dane pole jest wapnowane czy nie – mówi Zbigniew Grzesiak z Wręczycy, koło Pajęczna.

Zbigniew Grzesiak, rolnik z Wręczycy, koło Pajęczna, z 4-letnim synem Piotrem, którego fascynuje zajęcie taty.

Witamina tu, magnez tam, jeszcze ze dwie tabletki na piękną cerę, zdrowe oczy i mocne kości. Przyznajmy z ręką na sercu – kto z nas nie korzysta na co dzień z rozmaitych leków i suplementów diety? W większości z nich jest obecny węglan wapnia. Najczęściej w roli źródła samego wapnia, wypełniacza, nośnika czy też składnika aktywnego (np. w lekach na nadkwasotę).

Z wapieniem musiał się zetknąć każdy, kto ma w domu coś ze szkła. Mączka wapienna pełni rolę stabilizatora i poprawia jakość tzw. składu szklarskiego. Podobnie jest z papierem. Użyty do jego produkcji wapień i zawarty w nim węglan wapnia generuje masę papieru oraz nadaje mu białą barwę. Jest również wykorzystywany do innych zastosowań – w przemyśle chemicznym, metalurgicznym czy energetyce. Może się więc okazać, że z wapieniem wszyscy jesteśmy za pan brat, nawet jeśli jeszcze o tym nie wiemy...

Czy wiesz, że… z wapienia powstały zamki na szlaku Orlich Gniazd (na zdjęciu), Brama Floriańska i elementy Sukiennic w Krakowie, a także mury obronne Jasnej Góry? Skoro częstochowski wapień oparł się szwedzkiemu potopowi, musi budzić zaufanie na lata!

Czy wiesz, że...wapień odkwasza glebę, poprawiając jej żyzność i stymulując wzrost roślin? Na zdjęciu równe wschody pszenżyta na wapnowanym polu Zbigniewa Grzesiaka z Wręczycy.

Raciszyński trawertyn zwany jest „polskim diamentem”. W Raciszynie wydobywa się jego bloki, z których możemy mieć materiał do wykończenia łazienki, elewacji czy obudowy kominka.